آرشیو مهر ماه 1398

با افت قیمت مسکن در شهرهای بزرگ، هنوز مالکان در برخی مناطق با توجه به افزایش احتمالی قیمت نهاده‌های مسکن، انعطافی در مورد کاهش قیمت‌ها نشان نداده‌اند.

به گزارش مجله دلتا؛ رکود تورمی قیمت مسکن در اوایل سال 97 تا تیرماه سال 98 موجب افزایش صددرصدی قیمت مسکن در برخی مناطق کلانشهرها شد و کاهش 89 درصدی معاملات را در تابستان امسال در پی داشت. اکنون حسام عقبایی در تایید روند نزولی قیمت‌ها و نزدیک شدن قیمت مسکن به قیمت واقعی می‌گوید: دربعضی مناطق تهران شاهد کاهش حداقل 30 درصدی قیمت‌ها بوده‌ایم؛ به‌ عنوان مثال قیمت واحدی که تا پیش از تیرماه 750 میلیون تومان معامله می‌شد، الان به حدود 500 میلیون تومان کاهش پیدا کرده است.

در حالی که معاملات مسکن در تهران به کمتر از ۳۰۰۰ مورد در ماه رسیده و ارزیابی‌ها نشان می‌دهد احتمالا تعداد خرید و فروش کمتر از این مقدار نخواهد شد؛ اما کارشناسان معتقدند که قیمت‌ها هنوز به کف نرسیده است، چرا که هم‌اکنون میانگین قیمت مسکن شهر تهران، ۱۲ میلیون و ۶۶۷ هزار تومان در هر متر مربع است و عمده خریداران مسکن درپی آپارتمان زیر قیمت هستند.

واکنش بساز بفروش ها به افت قیمت مسکن

با خارج شدن بازار مسکن از نظام عرضه و تقاضا و تغییر اوضاع بازار خرید و فروش به نفع متقاضیان، مشاوران املاک پایتخت می‌گویند: به دلیل پایین آمدن قیمت‌های پیشنهادی و افت قیمت مسکن، بساز و بفروش‌ها از تکمیل ساخت واحدهای مسکونی خودداری می‌کنند. یکی از دلایل این اقدام امید به جهش دوباره قیمت مسکن است تا آن‌ ها بتوانند در زمان مناسب، آپارتمان‌های خود را به بازار عرضه کنند.

انتشار اخبار غیررسمی مبنی بر افزایش قیمت سیمان و مصالح ساختمانی نیز باعث رفتار عجولانه برخی مالکان واحدهای کلیدنخورده شده است و آن‌ها آگهی خود را به طور موقت از بنگاه‌های املاک خارج کرده‌اند.

با این وجود تعداد انبوهی از آپارتمان‌های خالی، برای فروش عرضه شده و می‌توان در میان آن‌ها بسیاری از آگهی‌های زیر قیمت را مشاهده کرد. هم‌اکنون تعداد بی‌شمار آگهی‌ها هیچ تناسبی با تعداد اندک خریداران ندارد و مشاوران املاک اظهار می‎کنند که نشست‌ها معمولا به دلیل عقب‌نشینی خریداران لغو می‌شود.

چندی است که عملیات اجرایی ۱۸۰ هزار واحد از طرح اقدام ملی ساخت و عرضه ۴۰۰ هزار واحد مسکونی آغاز شده و قرار است تا پایان سال 98 آغاز شود. بنابر اعلام وزارت راه و شهرسازی، پس از اتمام پروژه، انتقال وام مسکن از سازنده به خریدار قابل اجراست.

به گزارش مجله دلتا این طرح که به منظور خانه‌دار کردن ۶ دهک درآمدی جامعه طراحی شده قرار است تا پایان سال ۱۴۰۰ بالغ  بر ۴۰۰ هزار مسکن را به قشر های متوسط و پایین عرضه کند. از این تعداد، ۲۰۰ هزار واحد در شهرهای جدید و  ۱۰۰ هزار واحد در بافت فرسوده ساخته خواهد شد. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نیز ساخت ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در این پروژه را بر عهده‌ گرفته است.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به روند اجرای طرح ملی مسکن توسط این وزراتخانه گفت: هم‌اکنون، این طرح در مرحله طراحی و اجرایی‌شدن قرار داشته و  تا پایان سال 98 ساخت آن ها آغاز خواهد شد.

 انتقال وام مسکن از سازنده به خریدار

محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی با اشاره به تخصیص تسهیلات بانکی در طرح اقدام ملی، اظهار داشت: برای ساخت مسکن، تسهیلات بانکی لازم در اختیار سازندگان قرار خواهد گرفت و پس از پایان پروژه، سازنده می‌تواند وام مذکور را به خریدار واگذار کند. این مسئله آثار تورمی نخواهد داشت.

محمد اسلامی تصریح کرد: همکاری به منظور ساخت مسکن برای دهک های درآمدی یک و دو که توسط نهادهای حمایتی کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی صورت می گیرد، وزارت راه و شهرسازی به میزان گسترده زمین به سازنده ها واگذاری می کند. متقاضیان، خود می‌توانند زمین ارائه کرده و از حمایت‌های تسهیلاتی دولت برخوردار شوند؛ در غیر اینصورت دولت، اراضی خود را برای ساخت مسکن واگذار می‌کند. ساخت و فروش واحدها نیز بر عهده بخش خصوصی خواهد بود.

وی گفت: همچنین در طرح ملی مسکن دهک های ۳، ۴، ۵ و ۶ به صورت ویژه دیده شده اند، در شرایط کنونی روند ثبت‌نام برای متقاضیان استان کرمان به صورت پایلوت آغاز شده و وزارت راه و شهرسازی، روند بررسی تقاضا ها را آغاز کرده است.

وزارت راه و شهرسازی تعیین تکلیف، برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های مشارکتی و همچنین تکمیل مسکن مهر را به‌عنوان مهم‌ترین اولویت‌های این وزارتخانه در ادارات کل استان‌ها عنوان کرده است.

به گزارش مجله دلتا به منظور هدفمند کردن فعالیت‌های اجرایی ساخت مسکن و عرضه آن، وزارت راه و شهرسازی، همه مسئولان و مدیران این وزارتخانه را به انجام دادن اقدامات لازم برای سرعت بخشی به عملیات ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی تا پایان سال ۹۹ مکلف کرده است، تا این واحدها هرچه سریع‌تر به بازار مسکن عرضه شود.

در شرایطی که براساس مصوبات شورای هماهنگی مسکن، باید تمام مسائل و مشکلاتی که تاکنون منجر به تاخیر در افتتاح واحدهای مسکن مهر شده اعلام و برای رفع آن‌ها اقدام شود؛ به نظر می‌رسد، تکمیل واحدهای مسکن مهر و رفع مشکلات مربوط به آن، به‌عنوان دومین ماموریت دولت بعد از طرح اقدام ملی ساخت مسکن، در فهرست قرار داده شده است.

از بین بردن مغایرت‌های آماری مسکن مهر و ایجاد بانک اطلاعاتی یکپارچه برای جلوگیری از هرگونه سوء استفاده احتمالی در خرید و فروش مسکن مهر، تعیین مرجع برای اعلام گزارش‌ها و آمارهای مسکن مهر، اقدام برای فروش عرصه مسکن مهر و تعیین تکلیف واحدهای بدون متقاضی یا با پیشرفت فیزیکی کمتر از ۳۰ درصد از جمله تکالیف تعیین شده در تکمیل پروژه مسکن مهر است، که باید به آن‌ها رسیدگی شود.

رفع مشکلات مربوط به خدمات زیربنایی مسکن مهر و اتمام کلیه اقدامات باقی‌مانده از این طرح تا پایان سال 98 نیز از دیگر تاکیدها و مصوبات جدید وزارت راه وشهرسازی است و از این رو ادارات کل راه و شهرسازی استان‌ها به ارائه برنامه زمان‌بندی برای اتمام پروژه مسکن مهر، ظرف مدت کمتر از یک هفته موظف شده‌اند. به اعتقاد مدیران ارشد وزارت راه وشهرسازی در مقطع زمانی کنونی عقد تفاهم‌نامه‌های دو و چندجانبه با دستگاه‌های دولتی در خصوص ساخت خانه گره‌گشای بخشی از مشکلات مردم در این حوزه مسکن است.

طرح مسکن کارگران از چند سال گذشته به منظور خانه‌دار کردن آن ها به عنوان قشر آسیب‌پذیر جامعه، مطرح شده است. یکی از مهم‌ترین نکات این طرح، مشارکت و همکاری در فرآیند شناسایی کارگران بدون مسکن است.

به گزارش مجله دلتا به گفته ابراهیم صادقی‌فر معاون امور اجتماعی و فرهنگی وزیر کار، رویکرد اصلی موردنظر در این طرح، تامین مسکن مناسب و مقرون به صرفه متناسب با توان اقتصادی خانوارهای کارگری است که بدون مسکن هستند. این اقدام با استفاده از فرصت‌های قانونی، ظرفیت‌های زیرساختی موجود و بهره‌گیری از اصل هم‌افزایی منابع با مشارکت دستگاه‌های دولتی و بخش‌خصوصی مرتبط برای کاهش هزینه‌های ساخت و قیمت تمام‌شده مسکن، انجام خواهد شد.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضمن اشاره به تدوین تفاهم نامه با همکاری وزارت راه‌ و شهرسازی به منظور شناسایی گروه هدف، افزود: هم اکنون چند مدل مختلف برای تامین مسکن گروه‌های مختلف کارگری آماده شده است تا شرایط تامین مسکن متناسب با وضعیت خانوار و گروهی که در آن قرار می‌گیرند، تسهیل و برنامه‌های حمایتی مورد نیاز در نظر گرفته شود.

وی در ادامه تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعات در این طرح، مشارکت و همکاری جامعه کار و تلاش در فرآیند شناسایی کارگران بدون مسکن است تا با اقدامات حمایتی، بخشی از مشکلات مربوط به مسکن کارگران، برطرف شود.

صادقی‌فر درباره ضمانت اجرایی شدن این طرح گفت: تاکنون چند جلسه با نمایندگان کارگری و کارفرمایی و سایر مراجع ذی‌ربط در این باره برگزار شده است. در قالب این طرح، مدل‌های مختلفی از جمله تخصیص زمین، تامین مصالح ساختمانی با شرایط مناسب، حمایت از تامین مسکن کارگران در قالب تعاونی، تسهیلات حمایتی و سایر روش‌ها پیش بینی شده است تا کارگران براساس توانایی مالی و سایر شاخص‌ها، در این طرح مورد حمایت قرار گیرند.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت تعاون تاکید کرد: روش‌های مختلف درحال بررسی هستند تا طی تفاهم‌نامه با وزارت راه‌ و شهرسازی این طرح اجرایی شود.

اگرچه تاکنون چهل درصد از بافت‌های ناکارآمد در پایتخت نوسازی شده است، اما هنوز پنج درصد از مساحت شهر تهران را بافت‌های فرسوده تشکیل می‌دهند. روند صدور پروانه ساخت در این مناطق و ارائه وام بافت فرسوده به خریداران، نشان‌دهنده تاثیر مثبت سیاست بازآفرینی شهری است.

به گزارش مجله دلتا ، هم اکنون خانه اولی‌هایی که متقاضی خرید یا پیش‌خرید مسکن در دل مناطق بافت‌فرسوده هستند می‌توانند از تسهیلات ۱۶۰میلیون تومانی مسکن زوج ها با نرخ سود 6 درصد استفاده کنند.

۲۰ میلیون نفر از جمعیت کشور که ۵.۷ میلیون خانوار را تشکیل می‌دهند با سکونتگاه‌های غیررسمی درگیرند و اگر هر چه سریعتر تمهیداتی برای نوسازی این بنا ها اندیشیده نشود، حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله، خسارت انسانی غیرمعمول به بار خواهد آورد.

نوسازی بافت فرسوده تا به اینجا با چالش‌های فراوانی روبرو است. عدم تمایل مالکان برای نوسازی ملک شخصی و پرهیز سرمایه‌گذاران از ورود به بازار نوسازی بافت‌ فرسوده از یک طرف و نیمه کاره ماندن پروژه‌های ساخت‌ و ساز در مناطق ناکارآمد به علت کمبود بودجه دولتی در سال‌های گذشته از طرف دیگر،مسیر پر فراز و نشیبی را در بازآفرینی شهری ایجاد کرده است.

کمترین نرخ سود برای وام بافت فرسوده

یکی از اقدامات برای نوسازی بافت‌های فرسوده ارایه تسهیلات با نرخ سود شش درصد است که کمترین میزان نرخ سود را در بین تسهیلات بانکی دارد. در صندوق پس‌انداز مسکن یکم تمهیداتی در نظر گرفته شده تا خانه اولی‌ها و زوج‌های جوان علاوه بر دریافت تسهیلات با نرخ ۶ درصد، بتوانند از سازندگان واحدهای مسکونی نیز پیش خرید کنند. از سوی دیگر شرکت بازآفرینی شهری نیز ساخت و عرضه ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در قالب ۴۰۰ هزار واحد طرح اقدام ملی را بر عهده دارد که از طریق مشارکت با سازندگان صورت می‎گیرد و به زودی عملیات احداث ۲۵ هزار واحد مسکونی در قالب این برنامه آغاز می‌شود.

بازار معاملات اکنون شاهد تغییراتی در عرضه و تقاضا است؛ به طوری که سنگینی کفه در سمت تقاضای مسکن در سال گذشته، اکنون به سمت عرضه واحدهای مسکونی سوق پیدا کرده است.

به گزارش مجله دلتا بعد از چندین ماه افزایش چند مرحله‌ای قیمت مسکن که منجر به کاهش چشمگیر تعداد معاملات در 10 سال گذشته، به دلیل نبود آگهی با قیمت مناسب و عدم تناسب بین قیمت مسکن و درآمد خانوار شد؛ بازار معاملات مسکن اکنون شاهد تمایل بخش عرضه به کاهش قیمت است. شاید یکی از دلایل چنین اقدام داوطلبانه‌ای از سوی مالکان، نبود سرمایه‌گذاران ملکی در بازار به دلیل رکود موجود باشد؛ چرا که آن‌ها نیز به امید شرایط بهتر، بازار مسکن را مانند متقاضیان مصرفی ترک کرده‌اند.

با کاهش رفتار هیجانی بخش تقاضا برای خرید مسکن که به طور عمده از بیم ادامه‌دار شدن جهش قیمت‌ها بوده است، تعداد معاملات خرید آپارتمان از اردیبهشت سال 98 رو به کاهش گذاشت؛ به گونه‌ای که تابستان امسال بازار مسکن با رکودی کم‌سابقه مواجه شد و سطح معاملات خرید مسکن حتی از حداقل شرایط رکود بازار نیز پایین‌تر رفت. تحت تاثیر این رکود، میانگین قیمت مسکن در شهر تهران مردادماه امسال در مقایسه با تیرماه حدود ۵/ ۳ درصد و در شهریور ماه در مقایسه با مرداد حدود ۳ درصد کاهش یافت.

واکنش مناطق به رفتار عرضه و تقاضا

مناطق 22 گانه تهران نسبت به شکستن سد قیمت‌ها و تغییرات رفتاری عرضه و تقاضا، واکنش‌های متفاوتی نشان داده‌اند؛ به‌عنوان مثال، واحدهای مسکونی بزرگ متراژ در مناطق شمالی تهران، شاهد انعطاف‌پذیری مالکان خود تا 30 درصد کاهش قیمت پیشنهادی بوده‌اند. در مقابل نیز، باتوجه به تراکم آپارتمان‌های کوچک متراژ در مناطق جنوبی و وجود متقاضیان بسیاری برای آن، این نوع واحدها برعکس افزایش 70 درصدی قیمت که طی یک‌سال گذشته داشته‌اند، چندان نرمشی به کاهش قیمت‌ از سوی مالکان خود نمی‌بینند.

به نظر می‌رسد، رونق بازار مسکن در وهله اول چشم‌انتظار انعطاف‌پذیری دسته دوم  یعنی مالکان آپارتمان های کوچک متراژ است، چرا که حتی با کاهش 30 درصدی قیمت مسکن در مناطق شمالی تهران و تغییرات مقطعی دو بخش عرضه و تقاضا، دست بسیاری از متقاضیان از چنین واحد هایی با توجه به سطح درآمدی آن‌ها کوتاه خواهد بود.

گزارش‌های میدانی گویای افت بازار مسکن در دوازده ماه گذشته است به طوری که در شهریور ماه امسال فقط ۲۹۰۰ مورد معامله در شهر تهران ثبت شده است؛ یعنی کاهش ۷۳ درصدی معاملات نسبت به شهریور سال گذشته.

به گزارش مجله دلتا ، وزارت راه و شهرسازی در گزارشی اعلام کرده که میانگین قیمت مسکن شهر تهران در شهریورماه سال جاری به  ۱۲میلیون و ۷۲۰ هزار تومان به ازای هر متر مربع  رسیده است. براساس گزارش ماهانه دفتر اقتصاد مسکن پس از خرداد ماه امسال که میانگین قیمت مسکن شهر تهران وارد کانال ۱۳ میلیون تومان شد، در شهریورماه، مجددا قیمت‌ها به کانال ۱۲میلیون تومان بازگشت. شاخص سالانه رشد نقطه به نقطه قیمت مسکن نیز گویای آن است که نقطه اوج بازار مسکن طی ۱۲ ماه گذشته، اردیبهشت ۹۸، با ۱۱۲ درصد افزایش بوده و ماه‌های پس از آن با افت بازار مسکن نمودار رو به پایین حرکت کرده، به طوری که در شهریورماه امسال این رقم به ۵۷ درصد رسیده است.

شاخص ماهانه نیز نشان می‌دهد میانگین رشد ماه به ماه  ۱۲ماهه منتهی به شهریورماه ۹۸ در شهر  تهران ۳.۹ درصد بوده است؛ به طوری که در اردیبهشت ماه امسال بیشترین رشد معادل ۱۱.۴ درصد و در شهریورماه کمترین رشد معادل منفی ۳.۵ درصد را تجربه کرده  است.

میانگین نرخ رشد  ۱۲ ماهه مسکن  در شهر تهران منتهی به شهریورماه ۹۷ حدود ۴.۷ درصد بوده است که سرعت رشد قیمت در ۱۲  ماهه اخیر در مقایسه با ۱۲ ماهه سال قبل از آن ۰.۸ درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین در شش ماهه نخست سال 98، تعداد معاملات خرید و فروش و رهن و اجاره شهر تهران به ۳۳.۱ هزار واحد رسیده  که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۵۷.۳ درصدی همراه بوده است.

در نیمه نخست امسال، میانگین قیمت یک متر مربع واحد مسکونی آپارتمانی به ۱۲.۸ میلیون تومان رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۹۰ درصد افزایش داشته است.